Temperatura
Temperatura je jedan od važnijih klimatskih činilaca koji utiče na intenzitet odvijanja veoma važnih fizioloških procesa (fotosinteza, disanje, transpiracija itd.) i na početak i tok svih fenofaza voćaka (bubrenje pupoljaka, cvetanje, listanje, oprašivanje, oplođenje, porast mladara, razvitak plodova itd.).
Svaka voćna vrsta, pa i sorta, stekla je odgovarajuću nasledost koja joj omogućuje postizanje najboljih rezultata samo u datim agroekološkim uslovima. Ograničavajući faktor za gajenje pojedinih voćnih vrsta predstavljaju kako visoke tako i niske temperature. Neke voćne vrste imaju veće zahteve prema toploti, a druge manje. Uspešna proizvodnja jabučastih, koštičavih i jezgrastih voćnih vrsta moguća je na temperaturnim54 kolebanjima u toku godine između +35 i –20°C. Visoke, a takođe i niske temperature, nepovoljno deluju na biohemijske procese u biljkama. Za razviće i rodnost kontinentalnih voćnih vrsta najpovoljnija je temperatura između 20–25°C. Sa povećanjem geografske širine i nadmorske visine opada temperatura. Voćke umereno kontinentalne zone mogu se uspešno gajiti do 700 ili 900 m nadmorske visine, što zavisi od voćne vrste i sorte. Neke sorte koje su u Holandiji ili Nemačkoj zimske (elstar, jonagold, gloster 69), u našim uslovima su letnje-jesenje, jesenje ili jesenje-zimske. Neke sorte prenete iz hladnijih u toplija područja menjaju ukus.
Za praksu je pogotovo značajna otpornost pojedinih vrsta i sorti na niske temperature. Pojava niskih temperatura može da nanese velike štete kako vegetativnim tako i reproduktivnim organima. Koren slabobujnih podloga, koje se koriste u intenzivnim zasadima, dosta je ugrožen niskim temperaturama jer je plitak. Stepen ugroženosti zavisi od tipa zemljišta, vremena pojave mrazeva i dr. Koren podloge M.9 strada značajno kada temperatura zemljišta padne na -10°C. Značajan ograničavajući faktor za gajenje voća u Srbiji su niske temperature u proleće. Osim toga, u slučaju da je rano cvetanje a vreme je hladno, pčele ne izlaze iz košnica pa je oprašivanje slabo.
Otpornost na niske temperature zavisi od vrste, odnosno sorte. Na primer, cvetni pupoljci su osetljiviji kod breskve, kajsije i badema nego kod jabuke, kruške, trešnje, višnje i šljive. Pojedini organi se razlikuju po otpornosti na niske zimske temperature. Cvetni pupoljci su osetljiviji od vegetativnih. Pogotovo su tek zametnuti plodići osetljivi na niske temperature. Zato se prilikom izbora mesta za gajenje voćaka posebno mora obratiti pažnja na pozne prolećne mrazeve i u takvim krajevima ne treba gajiti vrste koje rano cvetaju i zameću plodove (badem, kajsija, breskva), kao i ranocvetajuće sorte trešnje, višnje i kruške, kada dođe do pupoljenja i cvetanja.
Prema otpornosti na niske temperature postoji velika razlika između sorti. Sorta šljive požegača je znatno otpornija od sorte stenlej, sorta kruške vilijamovka od sorte butira, sorta oraha šampion od sorte esterhazi itd. Sve navedene kritične temperature izmrzavanja pojedinih organa voćaka zavise od faze razvoja i pripremljenosti stabla. Štetno dejstvo prolećnih mrazeva zavisi od sorte i faze u kojoj se ona nalazi. Osim toga, snižene temperature u vreme cvetanja značajno mogu da poremete oplodnju i zbog uticaja na kretanje insekata. Niske temperature mogu da nanesu štetu i na zrelim plodovima. U tom slučaju, izmrzavanje značajno zavisi od sadržaja suve materije u soku. Temperature iznad 35°C dovode do intenzivnijeg disanja listova odnosno intenzivnijeg trošenja asimilata. U isto vreme, visoke temperature utiču na umanjenu fotosintetsku aktivnost listova, tj. umanjeno stvaranje asimilata. Visoke temperature dovode do pojave vodnog stresa i tada je količina transpirisane vode veća od količine usvojene vode. Vodni stress dovodi do sniženja turgora u listovima, usled čega se smanjuje stepen otvorenosti stoma i time fiksacije CO2. Osim toga, vodni stres nepovoljno deluje i na usvajanje mineralnih materija iz zemljišta, strukturu membrana ćelija, sintezu proteina i uopšte na metabolizam. Takođe i visoke letnje temperature mogu izazvati značajna oštećenja na voćkama, kao što su ožegotine na lišću, plodovima i mladarima, čak i sušenje pojedinih grana pa i celih voćaka. Kruška konferans je osetljivija na ožegotine listova od većine drugih sorti. Zato se prilikom izbora voćnih vrsta i sorti mora obratiti pažnja i na ovaj činilac. Svakako postoji mogućnost da se umanji uticaj ovog faktora. Tako je u borbi protiv niskih temperatura moguće primeniti neke mere kao što su: krečenje, zasenjivanje, dimljenje, veštačka kiša itd.